GRUPA JANOWSKA

Grupa Janowska (oficjalna nazwa: Koło Malarzy Nieprofesjonalnych - grupa malarzy-amatorów z Janowa Śląskiego założona w 1946 roku.

Początki Grupy Janowskiej sięgają lat 30. ubiegłego stulecia i założonej przez Teofila Ociepkę gminy okultystycznej, której jedną z form ekspresji było malarstwo. Po drugiej wojnie światowej twórcy zgromadzili się w założonym przez Ottona Klimczoka Zakładowym Domu Kultury Kopalni „Wieczorek”. W początkowym okresie, do 1956 ich twórczość spotykała się z krytyką, jako odstająca od kanonu socrealizmu. Niewątpliwie duży wpływ na twórców wywarły okultystyczne poglądy Teofila Ociepki. Uważał on, że twórczość malarska jest Bożym posłannictwem i powinna przedstawiać problematykę zasadniczą, w tym istotny dla niego problem walki Dobra ze Złem. Traktowanie twórczości jako posłannictwa, mającego na celu wypełnienie misji w istotny sposób odróżniała członków-założycieli grupy janowskiej od innych twórców amatorów. Malarze spotykali się raz w tygodniu, w środy lub czwartki, i przedstawiali ocenie kolegów swoje prace. Były one poddawane ich surowej krytyce, czasami skrytykowani twórcy na miejscu niszczyli swoje prace. W 1956 roku, na 15 lat opiekę nad malarzami objął Zygmunt Lis - absolwent krakowskiej ASP. Powstanie i funkcjonowanie grupy janowskiej często określane jest mianem fenomenu.

W 1971 Otton Klimczok, w wyniku organizowanej na niego przez wiele lat nagonki, popełnił samobójstwo. Z pracy odszedł Zygmunt Lis. Skończył się okres świetności grupy. W tym czasie kierował nią Bolesław Skulik, a ukształtowany w poprzednim okresie sposób działania pozwalał utrzymać jeszcze przez pewien czas wysoki poziom twórczości.

Od 1989 grupą kieruje Helmut Matura, związany z nią od lat 50., kiedy to należał do przykopalnianego zespołu plastycznego[4].

Działalność Grupy Janowskiej została w fabularyzowanej formie przedstawiona w filmie Angelus. Pierwsi członkowie:
Teofil Ociepka
Paweł Wróbel
Leopold Wróbel
Eugeniusz Bąk
Paweł Stolorz
Ewald Gawlik
Antoni Jaromin
Bolesław Skulik
Erwin Sówka
Gerhard Urbanek